boeddhisme psychologie yoga bewustwording
LONGCHENPA meditatie in de natuur ------ tekst van de FILM versie 23/01/2019
uit: Tulku Thondup, Budda mind. © 2018 robert hartzema / marjan möller/uitgeverij karnak.
Longchenpa, die leefde in de 14e eeuw, is één van de belangrijkste Tibetaans-boeddhistische leraar die ooit heeft geleefd.
In tegenstelling tot de brave manier waarop hij vaak werd afgebeeld was hij een yogi die zich - met twee of drie leerlingen - jarenlang terugtrok in een verlaten grot, waar hij dag en nacht mediteerde en 250 teksten schreef, waarvan maar enkele bewaard zijn gebleven.
Hij had een enorme voorliefde voor de natuur en raadde zijn directe leerlingen aan om regelmatig in eenzaamheid te mediteren:
Zoek een plek in de natuur en vestig je in een grot op de helling van een heuvel,
of aan de voet van een grote boom in een weide met bloemen en kruiden,
of in een hut van gras of stro.
Verzamel water, vruchten en brandhout, en zorg goed voor je lichaam.
Leef simpel, en besteed dag en nacht aan het beoefenen van deze inzichten.
De essentie is om regelmatig een dag, een halve dag of minimaal een uur alles uit je handen te laten vallen. Zorg voor wat te eten en drinken, een warme jas, kussentje en wat je verder nodig hebt, en ga naar een zo stil mogelijke, natuurlijke plek, waar je je op je gemak voelt.
In de stad is een begraafplaats bijvoorbeeld een uitstekende plek, of een bank in het park. Als het slecht weer is, kun je in je auto gaan zitten, in een rustig café, of desnoods thuis voor het raam.
Berg alle afleidende zaken – smartphone, boeken of aantekenschrift – weg. Installeer je, zorg dat je lekker zit terwijl je rug in balans is, en doe dan de volgende meditatie die uit twee delen bestaat: de voorbereidende meditatie en de kern-instructie.
1. De voorbereidende meditatie
Realiseer je, door het zien van de dode bladeren,
dat je zintuigen en krachtige lichaam geleidelijk zullen verouderen,
dat zij geen enkele permanente essentie bezitten,
en dat alle vormen van welbevinden ongetwijfeld zullen vergaan.
Realiseer je, doordat de bladeren vanzelf van de bomen vallen,
dat je huidige vrienden en vijanden je in de steek zullen laten,
evenals je eigen lijf,
en dat alles wat bij elkaar komt, onherroepelijk zal scheiden.
Realiseer je, door het zien van lege en verlaten plekken,
dat alle voorwerpen van begeerte, rijkdom en voorspoed altijd vergaan
omdat zij geen enkele duurzaamheid bezitten,
en dat, van alles wat je verzameld hebt, uiteindelijk niets overblijft.
Realiseer je, door de wisseling van dagen, maanden en seizoenen,
dat dit bloeiende lenteachtige lichaam in de loop der tijd zal veranderen,
dat je jeugdigheid verbleekt,
en de Heer van de Dood onherroepelijk verschijnt.
Realiseer je, terwijl het rijpe fruit naar beneden valt,
dat iedereen – jongeren, volwassenen en ouderen – zal sterven,
dat het moment waarop onzeker is,
maar dat alles wat geboren wordt, onvermijdelijk sterft.
Realiseer je, dankzij de weerspiegelingen in een vijver,
dat alle verschijnselen die spontaan verschijnen, niet werkelijk bestaan,
maar dat zij zijn als illusies, luchtspiegelingen of de maan in het water,
en altijd oplossen in leegte.
2. De kern-instructie
Pas wanneer je dit een aantal dagen of weken hebt beoefend, en doordrongen bent geraakt van de veranderlijkheid, vergankelijkheid en ongrijpbaarheid van alles, doe dan de volgende meditatie, die we eerst geven met uitleg, en daarna zoals hij letterlijk in de tekst staat:
Wanneer je je innerlijk realiseert dat alle verschijnselen zijn
als weerspiegelingen,
ga dan ontspannen en rechtop zitten, op een ruime plek,
en terwijl je streeft naar het welzijn van alle levende wezens,
richt je je bewustzijn op de bevrijding.
Jaag herinneringen aan het verleden niet na,
creëer geen verhalen over de toekomst,
en ontlast het huidige, zintuiglijke gewaarzijn
van elke vorm van denken.
Er is niets mis met het denken. Het maken van concrete plannen en het doen van je werk zijn natuurlijk belangrijk. Maar de meeste tijd besteed je aan zinloze verhalen en dagdromen, het herkauwen van het verleden, toekomstfantasieën, en eindeloze innerlijke dialogen en oordelen.
Probeer niet om het denken te onderdrukken. Laat gedachten simpelweg komen en gaan, verschijnen en oplossen, maar grijp ze niet vast, jaag ze niet na, en maak niet overal een verhaal van. Dat is de essentie van deze meditatie.
Blijf in het direct ervaren van je lijf, het ademen, je emoties en de rijkdom van gewaarwordingen die je zintuigen presenteren, zonder alles te benoemen of te beoordelen.
Dan schrijft hij:
Blijf in deze onwrikbare staat van Zijn
zonder ‘iets’ te projecteren en zonder je terug te trekken.
Hij bedoelt: te projecteren als ‘iets, als denkbeeld of mening en zelfs niet als inzicht; en je niet terug te trekken in slaperigheid, matheid, in ‘de leegte’ of ‘De Verlichting’.
Draag aan het eind van elke meditatieperiode
de verdienste ervan op aan alle levende wezens
en blijf vrij van de drie basale reacties.
Dat zijn: vastgrijpen, afwijzen of ontkennen.
Je mediteert niet uitsluitend voor jezelf,
om je beter te voelen of je boven anderen te plaatsen,
maar voor het welzijn van de hele wereld,
de aarde en alle levende wezens die haar bevolken.
Stilte……………….
Wanneer je je innerlijk realiseert dat alle verschijnselen zijn
als weerspiegelingen,
ga dan ontspannen en rechtop zitten, op een ruime plek,
en terwijl je streeft naar het welzijn van alle levende wezens,
richt je je bewustzijn op de bevrijding.
Jaag gedachten over het verleden niet na,
creëer geen gedachten over de toekomst,
en ontlast het huidige [zintuiglijke] gewaarzijn
van elke vorm van denken.
Blijf in deze onwrikbare staat van Zijn
zonder ‘iets’ te projecteren
en zonder je terug te trekken.
Draag aan het eind van elke meditatie
de verdienste ervan op aan alle levende wezens
en blijf vrij van de drie basale neigingen.
van Longchenpa verschenen twee sublieme teksten in Nederlandse vertaling:
terug ^
>>